Çocuklar kendileri seçtikleri etkinlikleri oyun olarak kabul etmektedirler. Yani, çocuklar kontrolüne sahip oldukları etkinlikleri oyun olarak görmektedirler. Gotfried’a göre oyun için oyun için gereken istek içten gelir ve oyun dıÅŸtan konulmuÃ…Ÿ katı kurallardan arındırılmıÅŸtır. Oyunda önemli olan, sonuç deÄŸil süreçtir.
Garvey; oyunun özelliklerini aÃ…Ÿağıdaki gibi nitelendirilmiÃ…Ÿtir:
- Oyun, belirli bir amaca ulaÃ…Ÿmak için harcanan bir çaba deÄŸildir.
- Oyun, hoÃ…Ÿ ve eÄŸlencelidir.
- Oyun, onu oynayan tarafından serbestçe seçilir ve zorunlu deÄŸildir.
- Oyun, oynayanın etkin katılımını gerektirir.
Çocuklarla oynarken, önceliÄŸiniz her zaman onların deneyerek, yaparak ve yaÃ…Ÿayarak öÄŸrenmesi olmalıdır. Çocuk, kendisi düşünüp karar verdiÄŸi, yaptığı ve sonuçlarını gördüğü etkinlikler sonucu kalıcı deneyimler kazanır. Bu sebepten, ebeveynler çocuklarının etkinliÄŸi ne kadar güzel veya çirkin, doÄŸru veya yanlıÅŸ yaptıklarına odaklanmamalıdırlar. GeliÃ…Ÿim ancak bir deneme yanılma süreci ile oluÃ…Ÿur. YetiÃ…Ÿkinlere komik ya da saçma gelebilecek olan hareketler, çocuklar için oldukça deÄŸer taÃ…ŸÃ„±yan, anlamlı ve önemli öÄŸrenme yolları olabilir.
Çocuklar oyun oynarken deneyerek öÄŸrensinler düşüncesi ile tamamen ilgisiz bırakılmamalıdır ancak çok sıkı denetim altına da alınmamalıdır. YetiÃ…Ÿkinler oyun oynayan çocuklarını desteklemeli ve kontrolü onlarla paylaÃ…Ÿabilecek Ã…Ÿekilde bir ortam hazırlamaya özen göstermelidirler. Böyle bir ortamda yetiÃ…Ÿkinler çocukların görüÅŸlerini, güçlü oldukları yanlarını, ilgilerini ve ihtiyaçlarını gözlemleme fırsatı yakalarlar. Bu gözlem sürecinde amaç etkinlikler için çocuÄŸu zorlamak deÄŸil onla saÄŸlıklı bir iletiÃ…Ÿim kurarak onlara destek olmaktır.
Önemli olan, çocuklara karÃ…ŸÃ„± duyarlı bir yetiÃ…Ÿkin olmaya çalıÅŸmaktır. Böyle bir yetiÃ…Ÿkin çocukların oyununa katılmak için fırsat yaratır. Çocukların oyununa katılan yetiÃ…Ÿkin, oyunu deÄŸiÃ…Ÿtirmeye çalıÅŸmaz. Önemli olan, çocuklar gibi ve onların hızına uygun olarak oynayabilmektir. Çocuklar ilgilerine, ihtiyaçlarına ve yaÃ…Ÿadıkları deneyimlere uygunluk gösteren etkinliklerle uÄŸraÃ…Ÿmak isterler. YetiÃ…Ÿkinin bu konuda duyarlı olması ve çocukların ilgi, ihtiyaç ve geliÃ…Ÿim düzeylerine uygun etkinlikler saÄŸlaması gerekir. YetiÃ…Ÿkin bunları yaparak çocuklara “Senin ilgilerin, ihtiyaçların, bireysel özelliklerin benim için önemli” mesajını vermektedir.
Duyarlı bir yetiÃ…Ÿkinle bir çocuk arasındaki iletiÃ…Ÿim biçimi gözlendiÄŸinde, konuÃ…Ÿmaların karÃ…ŸÃ„±lıklı bir alıÅŸveriÃ…Ÿ biçiminde olduÄŸu görülür. YetiÃ…Ÿkinle çocuÄŸun konuÃ…Ÿmaları arasında bir eÃ…Ÿitlik ve denge söz konusudur. Çocuk bir sorunla karÃ…ŸÃ„±laÃ…Ÿtığında yetiÃ…Ÿkin ona bu sorunu çözebilmesi için zaman tanır. Çocukların baÃ…Ÿarma duygusu yaÃ…Ÿayabilmesi için, onlara çok kolay ya da çok zor gelen etkinlikler düzenlememeye dikkat eder.
Çocukların etkin oyun oynayabilmesi için, yetiÃ…Ÿkinin çeÃ…Ÿitli yaÃ…Ÿ gruplarındaki çocukların geliÃ…Ÿim özellikleri hakkında bilgi sahibi olması gereklidir. Çocuklarla oynarken, yetiÃ…Ÿkinlerin dikkat etmesi gereken önemli noktalardan biri de, onlarla aynı fiziksel seviyede bulunmasıdır. Onlar yerde oturarak oynuyorlarsa yere oturup onlarla oynamak, konuÃ…Ÿurken onlarla yüz yüze olup göz kontağı kurmaya çalıÅŸmak gibi.
Çocuklarla oynarken duyarlı bir yetiÃ…Ÿkin olmaya çalıÅŸmak, bu yönde atılmıÅŸ yapıcı adımlardan biri olacaktır.
|